Có thể đóng bảo hiểm xã hội dưới những hình thức nào?

Các hình thức đóng bảo hiểm xã hội đang được nhiều người tìm hiểu trước khi quyết định tham gia đóng bảo hiểm.

1. Định nghĩa

Bảo hiểm xã hội là biện pháp bảo đảm, thay đổi hoặc bù đắp một phần thu nhập của người lao động do gặp phải những biến cố làm giảm hoặc mất khả năng lao động, mất việc làm thông qua một quỹ tiền tệ được tập trung từ sự đóng góp của người lao động và gia đình họ, đồng thời góp phần đảm bảo an sinh xã hội. Bảo hiểm xã hội là trụ cột chính trong hệ thống an sinh xã hội ở mỗi nước.

Bảo hiểm xã hội chung tay giúp đỡ cộng đồng

Bảo hiểm xã hội chung tay giúp đỡ cộng đồng

2. Lịch sử ra đời của bảo hiểm xã hội

Trên thế giới

Bảo hiểm xã hội có tuổi đời khá lớn, được thiết lập lần đầu tiên tại Cộng hòa Liên bang Đức dưới thời của Thủ tướng Otto von Bismarck (1850) và sau đó được hoàn thiện (1883-1889) với chế độ bảo hiểm ốm đau; bảo hiểm rủi ro nghề nghiệp; bảo hiểm tuổi già, tàn tật và sự hiện diện của cả ba thành viên xã hội: người lao động; người sử dụng lao động và Nhà nước.

Từ Đức, bảo hiểm xã hội được nhiều nước trên thế giới học tập và làm theo, đầu tiên là các nước châu Âu (Anh: 1991, Ý: 1919, Pháp: từ 1918...), tiếp đến là các nước châu Mỹ Latinh, Hoa Kỳ, Canada (từ sau 1930) và cuối cùng là các nước châu Phi, châu Á (giành độc lập sau chiến tranh thế giới lần thứ 2).

Theo tổng kết của ILO (công ước 102 năm 1952), bảo hiểm xã hội bao gồm: chăm sóc y tế, trợ cấp ốm đau, trợ cấp thất nghiệp, trợ cấp tuổi già, trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, trợ cấp gia đình, trợ cấp thai sản, trợ cấp tàn tật, trợ cấp tử tuất.

Ở Việt Nam

Bảo hiểm xã hội ở Việt Nam xuất hiện dưới thời phong kiến Pháp thuộc. Sau khi cách mạng tháng 8 thành côngChính phủ đã ban hành một loạt các sắc lệnh quy định về các chế độ trợ cấp ốm đau, tai nạn, hưu trí cho công nhân viên chức Nhà nước (có Sắc lệnh 29/SL ngày 12/3/1947; Sắc lệnh 76/SL ngày 20/5/1950 và Sắc lệnh 77/SL ngày 22/5/1950).

Cơ sở pháp lý tiếp theo của BHXH được thể hiện trong Hiến pháp năm 1959. Hiến pháp năm 1959 của nước ta đã thừa nhận công nhân viên chức có quyền được trợ cấp BHXH. Quyền này được cụ thể hóa trong Điều lệ tạm thời về BHXH đối với công nhân viên chức Nhà nước, ban hành kèm theo Nghị định 218/CP ngày 27/12/1961 và Điều lệ đãi ngộ quân nhân ban hành kèm theo Nghị định 161/CP ngày 30/10/1964 của Chính phủ. Suốt trong những năm tháng kháng chiến chống xâm lược, chính sách BHXH nước ta đã góp phần ổn định về mặt thu nhập, ổn định cuộc sống cho công nhân viên chức, quân nhân và gia đình họ, góp phần rất lớn trong việc động viên sức người sức của cho thắng lợi của cuộc kháng chiến chống xâm lược thống nhất đất nước.

Logo cổng kê khai bảo hiểm điện tử ở Việt Nam

Logo cổng kê khai bảo hiểm điện tử ở Việt Nam

Từ năm 1986, khi Việt Nam tiến hành cải cách kinh tế và chuyển đổi nền kinh tế từ cơ chế kế hoạch hóa tập trung sang cơ chế thị trường, sự thay đổi mới về cơ chế kinh tế đòi hỏi có những thay đổi tương ứng về chính sách xã hội nói chung và chính sách BHXH nói riêng. Chính vì vậy, Nhà nước đã có những chính sách đổi mới, phù hợp với sự phát triển của xã hội.

3. Các chế độ bảo hiểm

Theo thống kê của ILO, đến năm 1981, có 139 nước có thực hiện hệ thống an sinh xã hội nói chung, bảo hiểm xã hội nói riêng, trong đó có 127 nước có chế độ trợ cấp tuổi già, tàn tật và tử tuất; 79 nước có chế độ trợ cấp ốm đau và thai sản, 136 nước có chế độ trợ cấp tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp, 37 nước có chế độ trợ cấp thất nghiệp.

Bảo hiểm xã hội Việt Nam là cơ quan thuộc Chính phủ, có chức năng thực hiện chính sách, chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và quản lý Quỹ bảo hiểm xã hội theo quy định của pháp luật.

Bảo hiểm xã hội Việt Nam chịu sự quản lý nhà nước của Bộ Lao động Thương binh và Xã hội về BHXH, của Bộ Y tế về bảo hiểm y tế, của Bộ Tài chính về chế độ chính sách đối với các quỹ BHXH, bảo hiểm y tế.

Tham khảo thêm về Ưu và nhược điểm khi đóng bảo hiểm xã hội để thấy được những lợi ích - nghĩa vụ nhận được khi tham gia.

4. Các hình thức đóng bảo hiểm xã hội

Các loại bảo hiểm xã hội

- Bảo hiểm xã hội bắt buộc bao gồm các chế độ: ốm đau; thai sản; tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; hưu trí; tử tuất.

- Bảo hiểm xã hội tự nguyện bao gồm các chế độ: hưu trí; tử tuất.

- Bảo hiểm thất nghiệp bao gồm các chế độ: trợ cấp thất nghiệp; hỗ trợ học nghề; hỗ trợ tìm việc làm.

Cách tính mức đóng bảo hiểm xã hội của người Việt Nam

Cách tính mức đóng bảo hiểm xã hội của người Việt Nam

Có 2 hình thức tham gia:

Bảo hiểm xã hội tự nguyện: cá nhân tham gia đóng 22% mức thu nhập tháng do cá nhân đó lựa chọn.
Bảo hiểm xã hội bắt buộc: việc đóng bảo hiểm xã hội sẽ do người lao động và người sử dụng lao động đóng theo một tỉ lệ phù hợp. Cụ thể: doanh nghiệp đóng 18%, người lao động đóng 8% tiền lương tháng của người lao động.

5. Đối tượng áp dụng

Người lao động tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc là công dân Việt Nam, bao gồm:
Người làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ ba tháng trở lên;
Cán bộ, công chức, viên chức;
Công nhân quốc phòng, công nhân công an;
Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp quân đội nhân dân; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật công an nhân dân; người làm công tác cơ yếu hưởng lương như đối với quân đội nhân dân, công an nhân dân;
Hạ sĩ quan, binh sĩ quân đội nhân dân và hạ sĩ quan, chiến sĩ công an nhân dân phục vụ có thời hạn;
Người làm việc có thời hạn ở nước ngoài mà trước đó đã đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc.

Các bên có trách nhiệm đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động

Các bên có trách nhiệm đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động

Người sử dụng lao động tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc bao gồm:
Cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp, đơn vị vũ trang nhân dân.
Tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức chính trị xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội khác
Cơ quan, tổ chức nước ngoài, tổ chức quốc tế hoạt động trên lãnh thổ Việt Nam
Doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh cá thể, tổ hợp tác, tổ chức khác và cá nhân có thuê mướn, sử dụng và trả công cho người lao động.

Bài viết được tổng hợp bởi vntuvanluat.com

Giới thiệu

Công ty Luật Nhân Dân thuộc Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội là Công ty hoạt động trong lĩnh vực tư vấn pháp luật độc lập, đã và đang khẳng định là một trong số những công ty tư vấn chuyên nghiệp tại Việt Nam, được các luật sư có trình độ chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm nhằm giúp cá nhân, doanh nghiệp giải quyết được gánh nặng pháp lý.

Đọc thêm »